Ата-аналар баласының сөзін өздері түзете ала ма?

Ата-аналар баласының сөзін өздері түзете ала ма?

Баланың сөйлеуін дамытуда ананың немесе басқа жақын адамдардың рөлін асыра бағалау қиын. Қазіргі уақытта ата-аналарға баланың сөйлеуін дамытуға көмектесетін көптеген кітаптар пайда болды, мысалы, А.И. Максако, Г.А. Тумакованның «Ойнау арқылы үйреніңіз»; М.Ф. Фомичеваның «Балалардың дұрыс сөйлеуін тәрбиеле»; Г.С. Швайко «Сөйлеуді дамытуға арналған ойындар мен ойын жаттығулары». Кейде оң нәтиже алу үшін баланың назарын дыбысты дұрыс айтуға аудару жеткілікті. Басқа жағдайларда, алдымен артикуляциялық гимнастиканы қолдана отырып, артикуляциялық бұлшықеттерді дамыту керек (логопедтен оны қалай дұрыс орындау керектігін біліңіз).  Алайда, егер сіздің күш-жігеріңізге қарамастан, бала бір ай бойы дыбыстарды дұрыс айтуды үйренбесе, кәсіби маманға жүгінген дұрыс. Айтылымды түзетудің одан әрі әрекеттері мәселені ушықтыруы мүмкін, мысалы, баланың дұрыс айтылуын түзету немесе оның үйренуге деген құлқын жоғалтасыз. Өз сөзіңізге ерекше назар аударыңыз, өйткені 1 жастан 6 жасқа дейінгі балалар үшін ата-аналардың сөйлеуі үлгі болып табылады және кейінгі сөйлеуді дамытудың негізі болып табылады. 
Келесі ережелерді сақтау маңызды болады:

- баламен «бала тілінде» сөйлеуге болмайды, яғни баланың сөзіне еліктей отырып, бала тілмен айтуға немесе дыбысты  бұрмалауға болмайды;

- сіздің сөйлеуіңіз әрдайым анық, орташа қарқынмен болғаны жөн;

- баламен сөйлескенде, сөйлеуіңізді балаларға түсініксіз сөздермен толтырмаңыз. Фразалар жеткілікті түрде қарапайым болуы керек. Кітаптар, ертегілер оқығанда кездесетін жаңа, таныс емес сөздерді оқымас бұрын, балаға түсінікті түрде түсіндіріп қана қоймай, сонымен қатар суреттеу керек: жарқын суретті қарастырыңыз, экскурсияға барыңыз және т. б.

- баланы сөйлеудегі қателіктер үшін жазалауға, мазақ қылуға немесе тітіркендіреді түрде ескертпе айтуға болмайды. Балаларға жасына сәйкес өлеңдер оқу пайдалы.

(мақала ғаламтордан алынған)

Логопед Е.Наукенова